19. yüzyılda Kaleiçi’nin Rumlar tarafından iskan edilen güneydoğu köşesinde ve günümüzde Yeni Kapı olarak adlandırılan mevkide yer alan küçük kilise, Aziz Alypios Kilisesi, Yenikapı Rum Kilisesi ve Küçük Rum Kilisesi olarak anılmaktadır. 1844 yılında inşa edilen yapı, 1920’li yılların başlarındaki mübadele yılları sonrasında yakınındaki Alaaddin Camii gibi dinsel işlev verilmeyerek kaderine terk edilmiştir.
Moloz taş malzeme ile inşa edilip, uzun yıllar depo olarak kullanılan yapının 2007 yılında başlanan restorasyonu 2011 yılında tamamlanmıştır. Tek nefli yapıya batıdaki dar cephede yer alan kemerli bir kapı ile girilmektedir. Kapının iç yüzü üzerinde Yunanca ve Karamanlıca yapı yazıtı yer almaktadır. Yapı, kapının iki yanında birer, kuzey ve güney cephelerde ise üçer kemerli pencereye sahiptir. Pencere kemerleri üzerinde alçı bezemelere ve madalyonlara rastlanmaktadır. Pencereler arasında yükselen bitkisel başlıklı ve çelenkli yarım sütunlar yapının üzerini kapatan tonozun kaburgalarını taşımaktadırlar. Kaburgalar arasında oluşturulan dörtgen alanlar bitkisel bezemeye sahiptir. Günümüzde bir ortodoks kilisesi olarak hizmet vermektedir.
Kilisenin hemen kuzeybatısında, 1999 yılında hizmete giren ve din hizmeti yanında, bir kültür merkezi olarak pratik İngilizce ve kütüphane olanakları sunan Aziz Paulus Kilisesi bulunmaktadır.
Konum 📍